Su Ürünleri Üretim Yerlerinin Kiraya Verilmesine Dair Tebliğ
Amaç
Madde 1 — Ülkemiz su kaynaklarının verimli şekilde kullanılması, su ürünleri faaliyetlerinde sürdürülebilirliliğin ve yatırımların planlı bir şekilde gerçekleştirilmesinin sağlanmasıdır.
Kapsam
Madde 2 — Bu Tebliğ, denizlerde ve iç sularda su ürünleri üretim yerlerinin projesiz veya projeli kiraya verilmesi ile ilgili amaç, kapsam, hukuki dayanak, su ürünleri üretim yerlerinin; kiraya verilmesi ve ihaleyi yapacak idarenin tespiti, kira süresi ile tahmini kira bedellerinin tespiti, şartnamenin hazırlanması, ilan, avlama hakkının kiraya verilmesi, ihale kararının kesinleşmesi, teminat, ek teminat, kira sözleşmesinin düzenlenmesi, yer teslimi, kira bedellerinin tahsili ve daha sonraki yıllara ait kira bedellerinin tespiti, bu yerlerin projeye dayalı olarak kiraya verilmesi, kira sözleşmesinin devri, kira sözleşmesinin feshi, kira süresi sonunda teslim alınması ve ecrimisil takibatı, avlanabilir su ürünleri stok miktarında değişiklik olması durumunda kira bedellerinin tespiti, uygulanacak hükümler, yetki, yürütme ve yürürlük ile ilgili hususları kapsar.
Hukuki Dayanak
Madde 3 — Bu Tebliğ, 19.7.2003 tarih ve 25173 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 4916 sayılı Çeşitli Kanunlarda ve Maliye Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkındaki Kanunun 20 ve 21 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 — Bu Tebliğde geçen;
a) Kanun : 8/9/1983 tarih ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununu,
b) Bakanlık : Tarım ve Köyişleri Bakanlığını,
c) İl Müdürlüğü : Tarım ve Köyişleri Bakanlığı İl Müdürlüğü’nü,
d) İdare : Su ürünleri üretim yerinin kira işlemlerini yürütmeye yetkili olan su ürünleri üretim bölgesindeki İl Özel İdare Müdürlüğü veya yetki devrinde bulunulan ilçe Kaymakamlıklarını,
e) Kuruluş : Su ürünleri üretim yerinde, bu amaçla kurulan kooperatif birliği, kooperatif veya köy birliklerini,
f) Su Ürünleri : Denizlerde ve iç sularda bulunan bitkisel ve hayvansal ürünleri,
g) Su Ürünleri Üretim Yerleri : Göller, baraj gölleri, dalyan, voli yerleri, havuzlar, nehirler ve nehir ağızlarındaki av yerleri ile deniz ve iç sularda belirlenmiş yerlerdeki su ürünleri üretiminin (yetiştiricilik ve avcılık) yapılması uygun bulunan su sahasını,
h) Su Ürünleri Yetiştiricilik Tesisi : Projeye dayalı olarak, içinde veya üzerinde ağ kafeslerin kurulduğu deniz, lagün, göl, baraj gölü, akarsu ve kaynak suları ile bu kaynaklardan su alınarak karada (havuzlarda) yapılan tesisleri,
i) Su Ürünleri Üretim Bölgesi : Su ürünleri üretim yerinin bulunduğu il ve bağlı olduğu ilçeleri,
j) Kiracı : Su ürünleri üretim yerinin kiraya verildiği kuruluş, gerçek veya tüzel kişileri,
k) Proje : Su ürünleri yetiştirmek isteyenlerin bu tesislerin yerini, mahiyetini, mimari çizim ve inşaat hesaplarını, keşif-metraj cetvellerini, yetiştiricilik tekniğini ve üretim planını, kamu kurum ve kuruluşlarından alınmış belgeler ile kurulacak işletmeye ait her türlü belge ve bilgileri,
ifade eder.
Su Ürünleri Üretim Yerlerinin Kiraya Verilmesi ve İhaleyi Yapacak İdarenin Tespiti
Madde 5 — Su ürünleri üretim yerlerinin kiraya verilmesi ve ihaleyi yapacak İdarenin tespitine ilişkin genel hususlar aşağıda belirtilmiştir:
a) Su ürünleri üretim yerleri, İl Müdürlüğünün bildireceği görüş ve belirleyeceği esaslar dahilinde, İdarece tespit edilecek özel şartlar ve bu tebliğ esaslarına göre kiraya verilir. Su ürünleri üretim yerlerinin kira işlemleri, su ürünleri üretim bölgesinde bulunan İdarece yürütülür.
b) Su ürünleri üretim yerlerinde bulunan bitkisel ve hayvansal ürünler, İl Müdürlüğünün önerileri esas alınarak, birlikte veya ayrı ayrı kiraya verilebilir.
c) Bir su ürünleri üretim yeri, birden fazla il veya ilçe sınırları içinde kaldığı takdirde;
1) Üretim yeri, yetkili makamlarca birden fazla üretim bölgesine ayrılmışsa, her bölge, sınırları içinde bulunduğu il veya ilçedeki İdarece,
2) Üretim yerinin, birden fazla bölgeye ayrılması mümkün olmadığı takdirde, yüzölçümü itibarıyla en fazla kısmının bulunduğu il veya ilçedeki İdarece,
kiraya verilir.
d) Su ürünleri üretim yerlerine ait kira işlemlerinin, avlanma yasağı dönemlerinde yürütülmesi ve sonuçlandırılması esastır.
Su Ürünleri Üretim Yerlerinin Kira Süresi ile Tahminî Kira Bedellerinin Tespiti
Madde 6 — Su ürünleri üretim yerleri, projesiz kiralamalarda azami beş yıl, projeye dayalı olarak yapılan kiralamalarda ise onbeş yıl süreyle kiraya verilir.
Kiraya verilecek su ürünleri üretim yerinin özellikleri dikkate alınarak, kira süresi ile ihaleye esas alınacak tahmini kira bedeli, İl Müdürlüğü tarafından belirlenir.
Tahmini kira bedellerine esas;
a) Avlanabilir 1 (bir) ton/yıl su ürünleri stok miktarının,
b) İç su ve denizlerde yetiştiricilik yapılacak 1 (bir) dekar yüzey alanı,
c) Yetiştiricilik tesislerinde kullanılacak 1 (bir) lt/sn suyun,
d) Yetiştiricilik tesislerinde kullanılacak 1 (bir) dekar arazinin,
asgari kira bedeli her takvim yılının Ocak ayında Bakanlıkça belirlenir.
İhaleye esas alınacak tahmini kira bedelleri tespitinde, belirlenen asgari bedel ve su ürünleri üretim yerinin özellikleri dikkate alınır.
Şartnamenin Hazırlanması
Madde 7 — Su ürünleri üretim yerlerinin, kira ihalelerinde uygulanacak teknik şartname ve ekleri; bu tebliğ ile su ürünleri üretim yerlerinin özellikleri esas alınarak, İl Müdürlüğünce hazırlanır ve kiralama talebi ile birlikte İdareye gönderilir.
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün mülkiyetinde veya tasarrufu altında bulunan su ürünleri üretim yerlerinin kiraya verilmesi işlemlerinde, adı geçen genel müdürlüğün taşra teşkilatınca, kiralamaya esas görüşleri ile birlikte avlanabilir su ürünlerinin miktarı, kira süresi ile hazırladığı teknik şartname ve eklerini, tahmini kira bedelinin belirlenmesi amacıyla İl Müdürlüğüne gönderilir.
İlan
Madde 8 — Su ürünleri üretim yerlerinin kira ihalelerine ilişkin ilanlarda, yer alması gerekli hususlar, Kanunun 18 inci maddesi esaslarına göre İdarece tespit edilir. İlanda Kanunun 51/h maddesine göre ihale yapılamaması halinde yapılacak, ikinci ihalenin günü ve saati ayrıca belirlenir.
Bu ilanlar;
a) Üretim bölgesinde çıkan günlük gazetelerde, ilk ilan, ihale tarihinden en az yirmi gün ve son ilan ise en az on gün önce olmak üzere,
b) Günlük gazete çıkmayan üretim bölgesinde, ihale tarihinden en az yirmi gün önce, Kanunun 17 nci maddesinin (1-b) bendinde bahsedilen yerlerde,
c) Yıllık tahminî kira bedelinin, Kanunun 17 nci maddesinin ikinci bendinde belirtilen miktarı aşması halinde, ayrıca, diğer şehirlerde ihale tarihinden en az on gün önce bir defa,
yayımlanır.
Su Ürünleri Üretim Yerlerinin Avlama Hakkının Kiraya Verilmesi
Madde 9 — Su ürünleri üretim yerlerinin avlama hakkının kiraya verilmesinde uygulanacak ihale usulü aşağıda belirtilmiştir:
a) Su ürünleri üretim yerlerinin avlama hakkı, Kanunun 51 inci maddesinin (h) bendinde bahsedilen kuruluşlara, öncelikle ve pazarlık suretiyle kiraya verilir.
b) Komisyon ilanda belirtilen ihale gün ve saatinde toplanır. Süresi içinde başvuran kooperatif birliği, kooperatif ve köy birliklerinin başvurularını inceler. İlanda ve hazırlanacak şartnamede belirtilen şartları taşıyan kuruluşları tespit eder. Bu tesbit sonunda, su ürünleri üretim yeri;
1) Şartları haiz tek bir kuruluş varsa, 6 ncı maddenin ikinci fıkrasına göre, tespit edilen ilk yıl tahminî kira bedeli üzerinden bu kuruluşa,
2) Şartları haiz kuruluş sayısı birden fazla ise ve tamamının aralarında anlaşıp, müşterek ve müteselsil sorumlu olarak kiralamak istedikleri takdirde, 6 ncı maddenin ikinci fıkrasına göre tespit edilen ilk yıl tahminî kira bedeli üzerinden müştereken bu kuruluşlara,
3) Şartları haiz birden fazla kuruluş olup tamamının aralarında anlaşamamaları halinde, komisyonca belirlenen gün ve saatte bu kuruluşlar arasında yapılacak ihalede, 6 ncı maddenin ikinci fıkrasına göre tespit edilen ilk yıl tahminî kira bedeli üzerinden en yüksek bedeli teklif eden kuruluşa,
Kanunun 51 inci maddesinin (h) bendine göre pazarlıkla kiraya verilir.
c) Su ürünleri üretim yerindeki kuruluşlar ihale saatine kadar başvuruda bulunmadıkları, talepte bulunmakla birlikte aranılan şartları taşımadıkları için bu kuruluşlara ihale yapılmadığı takdirde; su ürünleri üretim yeri, şartname ve ilanda belirtilen gün ve saatte, bu kuruluşlara da açık olmak üzere, Kanun hükümlerine göre kapalı veya açık teklif usulü ile ihaleye çıkarılır.
Su ürünleri üretim yeri, ihale sonucunda, 6 ncı maddenin ikinci fıkrasına göre tespit edilen ilk yıl tahminî kira bedeli üzerinden en yüksek bedeli teklif eden istekliye kiraya verilir.
d) Komisyon; teklifleri ihale günü tetkik edip değerlendirerek bir karar alamayacağı sonucuna varırsa, ihale için on günü geçmemek üzere bir tarih tespit edilir. Bu süre içinde teklifleri tetkik eder ve belirlenen günde ihaleyi yapar.
İhale Kararının Kesinleşmesi
Madde 10 — Su ürünleri üretim yerlerinin kiraya verilmesi ile ilgili ihale kararlarının, Kanunun 31 inci maddesi hükmü gereğince ita amirlerince, onbeş işgünü içinde onaylanması veya iptal edilmesi gerekir.
Teminat
Madde 11 — Kanunun 25 inci maddesi gereğince, su ürünleri üretim yerinin ilk yıl tahminî kira bedeli üzerinden %3 oranında geçici teminat ve 54 üncü maddesi gereğince ihale bedeli üzerinden %6 oranında kesin teminat alınır. Kanunun 26 ncı maddesinde sayılan değerler teminat olarak kabul edilir.
Ek Teminat
Madde 12 — Kiracıdan, ilk yıl kira bedeli toplamı kadar ek teminat alınır.
Bu teminat, Kanunun 26 ncı maddesinde veya 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanunun 10 uncu maddesinde belirtilen değerlerden birisi gösterilmek suretiyle de karşılanabilir.
Projeye dayalı kiralamalarda ek teminat miktarı, üç yılda bir kira artışı dikkate alınarak artırılır.
Kira Sözleşmesi Düzenlenmesi
Madde 13 — İdare ile su ürünleri üretim yerini kiralayan kuruluş, gerçek ve tüzel kişiler arasında, Kanun hükümlerine göre su ürünleri üretim yerinin kullanılması ile ilgili usul, esas ve şartları gösteren kira sözleşmesi düzenlenir. Bu sözleşme, Kanunun 57 nci maddesi uyarınca noterlikçe tescil edilir.
Kira sözleşmesinin bir örneği İl Müdürlüğüne gönderilir ve daha sonraki yılların kira bedellerinin tespiti sırasında dikkate alınmak üzere, bu yılların kira bedellerinin bir sonraki yılın kira dönemi başlamadan en az bir ay önce İdareye bildirilmesi istenir.
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne ait su ürünleri üretim yerlerinde ise, kira sözleşmesinin bir örneği, bu taşra teşkilatına gönderilir.
Yer Teslimi
Madde 14 — Kira sözleşmesinin düzenlenmesinden sonra, İdarece su ürünleri üretim yeri, en geç on gün içinde, bir tutanak ile kiracıya teslim edilir.
Bu tutanağın bir örneği, 13 üncü maddeye göre düzenlenen kira sözleşmesi ile birlikte İl Müdürlüğüne gönderilir.
Kira Bedellerinin Tahsili
Madde 15 — Su ürünleri üretim yerlerinin yıllık kira bedelleri, İdarece belirlenecek esaslar ve süreler doğrultusunda tahsil edilir.
Su Ürünleri Üretim Yerlerinin Daha Sonraki Yıllara Ait Kira Bedellerinin Tespiti
Madde 16 — Su ürünleri üretim yerinin daha sonraki yıllara ait kira bedelleri; üretim yerinin özellikleri, bir önceki dönem kira bedeli, Bakanlıkça her yıl için tespit edilen asgari bedel ve DİE TEFE (Devlet İstatistik Enstitüsü Toptan Eşya Fiyatları Endeksi) artış oranları dikkate alınarak, İl Müdürlüğünce belirlenir. Bu bedel 13 üncü maddenin ikinci fıkrası hükmü göz önünde bulundurularak İdareye bildirilir.
Kiraya verilen su ürünleri üretim yerinin, daha sonraki yıllara ait kira bedeli İdarece, her yılın kira dönemi sona ermeden en az onbeş gün önce kiracıya tebliğ edilir ve kira bedeli ayrıca İl Müdürlüğüne bildirilir.
Su Ürünleri Üretim Yerlerinin Projeye Dayalı Olarak Kiraya Verilmesi
Madde 17 — Su ürünleri üretim yerlerinin projeye dayalı olarak kiraya verilmesinde uygulanacak genel usul ve esaslar aşağıda belirtilmiştir:
a) Su ürünleri üretim yeri, üretim yerinin ıslahı, karada veya denizde üretim tesisi yapılmak suretiyle üretimde bulunulması amacıyla, Bakanlıkça onaylanacak projesine istinaden İl Müdürlüğünün belirleyeceği kira süresi dikkate alınarak, idarece, onbeş yıla kadar Kanununun 51’inci maddesinin (g) bendi uyarınca pazarlık usulü ile kiraya verilir.
b) Projeye dayalı kiralama işlemlerinde, 9 uncu maddedeki şartlar aranmaz.
c) Projenin, ihaleden önce Bakanlıkça onaylanması gerekmektedir.
d) Projeye dayalı kiraya verilen yerin, ilk yıl tahminî kira bedeli, 6 ncı maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenir.
Daha sonraki yılların kira bedelleri, 16 ncı madde esasları uyarınca tespit edilir.
e) Projeye dayalı kiralamalarda kira süresi sona eren işletmeler için yeniden kiralama taleplerinde, kiralamaya esas yerin mülkiyetinde veya tasarrufunda olan kurumun taşra teşkilatlarının görüşü alındıktan sonra İl Müdürlüğünün teklifi ile İdarece üretim yeri, yeniden pazarlık usulü ile (a) bendine göre kiraya verilir.
f) Kira süresi sona eren ve yeniden kiralama talebinde bulunan tesis sahiplerince, mevcut proje yatırımlarının uygulanması durumunda, müteşebbis adına önceden Bakanlıkça onaylı projesi istenir. Ancak, tesiste yeni yatırımların planlanması ve kapasite artırımın planlanması durumunda, müteşebbis tarafından hazırlatılacak projenin Bakanlıkça yeniden onaylanması gerekir.
g) Projeye dayalı olarak kiraya verilmesi uygun görülen yerler için, Bakanlıkça onaylanan proje ile birlikte yerin özelliğine göre İl Müdürlüğünce hazırlanan teknik şartname, kira süresi ve bedeli tespit edilerek, İl Müdürlüğünce kira teklifi İdareye yapılır.
h) Projeye dayalı olarak kiraya verilmesi uygun görülen yerler için de teknik şartname esas alınarak sözleşme İdarece düzenlenir.
Kira Sözleşmesinin Devri
Madde 18 — Su ürünleri istihsal sahasının, su ürünleri avlama hakkını kiralayan kooperatif, kooperatif birliği, köy birlikleri veya diğer kiracılar bu haklarını başkalarına devredemezler.
Projeye dayalı kiralamalarda ise; su ürünleri üretim yerlerinin, kiracı tarafından başkasına devredilmesi veya ortak alınması talepleri durumunda, kira sözleşmeleri İl Müdürlüğünün teklifi ile Kanunun 66 ncı maddesine göre İdarenin izniyle devredilebilir.
Kiracı tarafından su ürünleri üretim faaliyetlerinden doğan vergi ve SSK prim borcu olmadığına dair ilişiksiz belgesini, İdareye vermeleri gerekir.
Kiracının önceki dönemlere ait kira borcunun bulunmaması ve İdarece devrinde sakınca görülmemesi halinde, kira sözleşme devir işlemi İdarece yapılır.
Ancak, devir alacaklarda, ilk ihaledeki şartlar aranır.
Kira Sözleşmesinin Feshi
Madde 19 — Su ürünleri üretim yerine ait kira sözleşmesinin iptalini gerektiren genel hükümler ile bu konuda yapılacak işlemler aşağıda belirtilmiştir:
a) Kiracı, sözleşmede ve şartnamede belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde, Kanunun 62 nci maddesi gereğince, İdarece kira sözleşmesi tek taraflı olarak feshedilir. Ayrıca, kat'i teminat, irat kaydedilerek bir yıllık kira bedeli tutarında tazminat alınır, bir zarar ve ziyan var ise kiracıya ödettirilir.
Bu zarar ve ziyanın, üçüncü şahıs tarafından yapılması İdarenin zarar ve ziyanı kiracıdan isteme hakkını kaldırmaz.
b) Su ürünleri üretim yerinin, yıllık kira bedellerinin, kiracı tarafından sözleşmede belirtilen tarihlerde ödenmesi esastır. Kira bedeli, vadesi geldiğinde ödenmediği takdirde Kanunun 62 nci maddesi hükmüne göre İdarece, en az on ve en çok otuz günlük bir süre tayin edilmek suretiyle, biriken kira alacağının, bu süre içinde gecikme zammı ile beraber ödenmemesi halinde, süre sonunda kira sözleşmesinin feshedileceği, ayrıca kesin teminatın irat kaydedileceği, bir yıllık kira bedeli tutarında tazminat alınacağı noter aracılığıyla kiracıya bildirilir.
Kira alacağı, tespit edilen süre içerisinde ödenmediği takdirde, sürenin sonunda, İdarece kira sözleşmesi, tek taraflı feshedilir.
Fesih tarihine kadar biriken kira borcu var ise kat'i teminat ve ek teminatlarından mahsup yoluna gidilir. Arta kalan kısım var ise iade, borcu çıkarsa tahsil edilir.
c) Kira sözleşmesinin iptalini gerektiren hususlar aşağıda açıklanmıştır:
1) Kiracı tarafından, yukarıdaki maddelerde yazılı hükümler ile İdarenin, İl Müdürlüğünün veya Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü taşra teşkilatının belirleyeceği esaslar ile şartname veya düzenlenen kira sözleşmesi hükümlerine uyulmaması,
2) Kooperatif birliği, kooperatif ve köy birliklerinde, ilgili kurumların müfettiş veya kontrolörlerince, yapılan denetimlerde, tespit edilen aksaklıkların giderilmemesi,
3) Sözleşmeden sonra, tüzel kişiliğin tasfiyesi veya sona ermesi,
4) Projeye dayalı kiralamalarda, öngörülen yatırımların belirtilen süreler içinde tamamlanmaması ve üretim faaliyetine geçilmemesi halinde, müteşebbisin kira sözleşmesi İdarece fesh edilir ve 2886 sayılı kanunun 83 ve 84 üncü maddeleri gereğince yapılan işlem İçişleri Bakanlığına bildirilir.
d) Kira sözleşmesinin feshinden önce, İl Müdürlüğünün görüşüne bağlı olarak İdarece karar verilir.
Kira sözleşmelerinin fesih durumlarında, su ürünleri üretim yerleri, en kısa sürede kiracıdan teslim alınır ve kira alacağı var ise, ödenmeyen süre için, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesi uyarınca gecikme zammı uygulanmak suretiyle tahsil edilir.
Su Ürünleri Üretim Yerinin Kira Süresi Sonunda Teslim Alınması ve Ecrimisil Takibatı
Madde 20 — Kiracı, su ürünleri üretim yerini, kira süresi içinde aynen korumak ve kira süresinin sonunda İdareye teslim etmek zorundadır.
Kiracı, su ürünleri üretim yerinde, avlanma tesislerinde ve her türlü taşınır mallarda yaptığı onarım ve benzeri giderlerinin ödenmesi için, İdareden herhangi bir talepte bulunamaz.
Kira süresi sonunda, su ürünleri üretim yeri kiracı veya vekili tarafından teslim edilmediği takdirde, 2886 sayılı Kanunun 75 inci maddesi gereğince, tahliyesi sağlanır ve tahliyeye kadar geçen süre için de ecrimisil takibatı yapılır. İdarenin taşınmaz malı yeniden kiraya verememesinden doğacak menfi zararlarını isteme hakkı saklıdır.
Ayrıca, İdarenin, teslim alamadığı veya noksan veya hasarlı teslim aldığı taşınır mallardaki (teslim sırasında tutanakla tespit edilen) zarar ve ziyanı için tazminat davası açma hakkı mevcuttur.
Avlanabilir Su Ürünleri Stok Miktarlarında Değişiklik Olması Durumunda Kira Bedellerinin Tespiti
Madde 21 — Avlak sahalarında İl Müdürlüğünce veya Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce her kira dönemi başlamadan iki ay önce, avlanabilir yıllık su ürünleri stok miktarı belirlenir.
Belirlenen yıllık avlanabilir su ürünleri stok miktarında artış veya düşüş olması halinde, İl Müdürlüğünce değişen stok miktarları üzerinden yeni dönem kira bedeli belirlenerek 16 ncı madde hükümlerince işlem yapılır.
Dönem içinde avlanabilir stok miktarlarında artış olması halinde, İl Müdürlüğünce tespit edilen ilave stok miktarı için, kira bedeli belirlenerek İdareye bildirilir. Bu bedel ayrıca kira bedeline ilave edilerek tahsil edilir.
Uygulanacak Hükümler
Madde 22 — Bu Tebliğde yer almayan hususlarda, yürürlükteki mevzuat uygulanır.
Yetki
Madde 23 — Bakanlık, Tebliğin uygulanması için, ayrıca gerekli düzenlemeleri yapmaya yetkilidir.
Yürürlük
Madde 24 — Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 25 — Bu Tebliğ hükümlerini Tarım ve Köyişleri Bakanı yürütür.