DÜNYA SU ÜRÜNLERİ VERİLERİ

DÜNYA SU ÜRÜNLERİ VERİLERİ




DÜNYA SU ÜRÜNLERİ VERİLERİ


Su ürünleri avcılığı ve yetiştiriciliği 2010 itibariyle dünyaya 142milyon ton balık sağladı. Bunun 115 milyon tonu tüm zamanların en yüksek su ürünü tüketimi olarak yıllık kişi başı 17 kg besin halinde sofralara ulaştı. Akuakültür ise bu üretimi 2008’de yakaladığı %48 lik orandan biraz daha azıyla %46 ile desteklerken 2006’daki %43’lük üretime kıyasla artışını sürdürdü. 2008’de kişi başı su ürünleri tüketimi 13,7 kg olarak saptanmıştı. Küresel olarak su ürünleri 1,5 milyon insanın tükettiği yıllık kişi başı hayvansal proteinin %20’sini oluştururken, 3 milyon insanın yıllık kişi başı tükettiği tüm proteinin %15’ini karşıladı. 2007 de gelişmekte olan ülkelerdeki tahmini su ürünleri tüketimi yıllık kişi başı 15,1kg iken aynı tüketim dünyada dar gelirli, besin açığı olan ülkelerde 14,4 kg olarak belirlendi.

2008’de küresel su ürünleri avcılığı 90 milyon tona ulaştı ve bunların ilk satış değerleri 93,9 milyar dolar olarak açıklandı. Çin, Peru ve Endonezya da bu üretimde en büyük paylara sahip ülkeler oldular. Çin ise yılda ulaştığı 15 milyon tonluk üretimle bu yarıştaki açık ara birinciliğini korudu.

Akuakültür halen dünyanın en hızlı büyüyen hayvansal besin üretici sektörü olmaya devam ediyor. 1970’te su ürünleri yetiştiriciliğinin sofralarımıza ulaştırdığı kişi başı yıllık balık miktarı 0,7 kg iken 2008 itibarıyla bu rakam 7,8 kg’ ya ulaştı ve artışını sürdürmekte. Toplam yetiştiricilik ise 1950’lerin başında 1 milyon tondan daha azken 2008 verileri bu miktarın 52,5 milyon tona ulaştığını ve değerinin 98,4 milyon dolar olduğunu gözler önüne seriyor.

Su ürünleri sektöründeki toplam istihdam, yıllık ortalama 3,6’lık bir artışla geçtiğimiz otuz yıl içinde fazla dalgalanma göstermeden yükselerek, dünya nüfus artış hızını ve dünya genelinde tarım sektörünün artış hızını geride bıraktı. Sektörde çalışan 44,9 milyon kişi toplam tarım sektöründe çalışan 1,3 milyonun %3,5’ini oluşturuyor. Aynı oran 1980’de sadece %1,8 olarak belirlenmişti. Su ürünü avcılığı açık arayla sektörün en çok istihdam sağlayan kolu olsa da, bu pay yerinde saymaya yada azalmaya başlarken, yetiştiricilik kolu artan iş olanakları sağlayarak payını artırıyor.

Analizler balıkçılık filosunun dünyada ortalama 4,3 milyon tekneden oluştuğunu ve 10 yıl öncesine göre bir artış göstermediğini ortaya koyuyor. Balıkçılık filosunun aynı kaldığı yada azaldığı ülkelerin oranı artarken (%35), filosunu artıranların oranıysa azalıyor (%29).







Doğal stoklarda az tahrip edilmiş yada kısmen tahrip edilmiş olarak sınıflandırılan balıkların oranı 1970 ten bu yana ciddi bir azalma göstererek %40’tan %15’e düşerken, aşırı tahrip edilmiş, tüketilmiş ve geri kazanılan türlerin oları %10’dan %32’ye yükseldi. 2008’de Dünya Tarım Örgütü tarafından gözlenen stok gruplarının 15 tanesinin az tahrip edilmiş (%3) yada kısmen tahrip edilmiş (%12) olduğu ve güncel yakalanma miktarlarından daha fazla üreyebildiği tespit edildi. Bu 1970 ortalarından bu yana kaydedilen en düşük değer oldu.

Su ürünleri ihracatı 2008’de 102 milyar dolara ulaşarak 2007’ye göre %9 luk bir yükselme gösterdi ve 1998’deki 51,5 milyar doları neredeyse ikiye katladı. Çin, Norveç, ve Tayland en büyük ihracatçılar olurken, Çin 10,1 milyar dolarlık ihracatla toplam ihracatın neredeyse %10’unu gerçekleştirip açık ara birincilik elde etti ve bu rakamı 2009’da daha da artırarak 10,3 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi.



Stj. Su. Ürünleri Müh. Feyzi Onur Durak